مدیریت مسیر حرفه ای – ۱۳

بنام خدا

جلسه سیزدهم: مدیریت مسیر حرفه‌ای

بسم‌الله الرحمن الرحیم

در این جلسه قصد دارم درباره شناسایی ویژگی‌ها و خصوصیات اصلی فردی توضیحاتی ارائه کنم. بدیهی است تا زمانی که فرد شناخت دقیقی از خود نداشته باشد، قادر نخواهد بود علایق، ارزش‌ها و مأموریت‌های شخصی خود را به‌درستی تعیین کند.

منابع شناسایی خود

برای شناسایی خود، سه منبع اصلی در اختیار داریم:

1. خود فرد.
2. دوستان، آشنایان و اعضای خانواده.
3. ابزارهای رسمی و آزمون‌های ارزیابی معتبر.

ابتدا لازم است از خود فرد آغاز کنیم. باید با نگاهی درونی، مضامین اصلی وجودی را شناسایی نماییم. این کار می‌تواند با استفاده از چک‌لیست‌ها و چند تمرین ذهنی کوتاه صورت گیرد تا فرد بتواند شناخت دقیق‌تری از خود به‌دست آورد. برخی از پرسش‌های کلیدی عبارتند از:

• چه چیزهایی را بیشتر دوست دارید؟
• چه ویژگی‌های خاصی در شما وجود دارد؟
• مزایای اصلی و منحصر به فرد شما کدام است؟
• به چه دستاوردهایی بیش از همه افتخار می‌کنید؟
• و در نهایت، از این ارزیابی چه نتایجی حاصل می‌شود؟

اصول کلی در خودشناسی

برای شناخت خود و حتی دیگران، چند نکته کلی قابل توجه است:

• هر آنچه در نظام هستی وجود دارد، یک فرآیند است؛ به این معنا که ورودی، پردازش و خروجی دارد. این فرآیند پویا (داینامیک) است و حالت ایستا (استاتیک) ندارد. بنابراین، هر تصمیمی می‌تواند ما را در چرخه‌ای مثبت (خوش‌خیم) یا منفی (بدخیم) قرار دهد.
• همه چیز یک سیستم است که در قالب شبکه عمل می‌کند.
• هر سیستم در قوس‌های صعودی و نزولی حرکت می‌کند؛ همانند توابع مثلثاتی. هیچ‌چیز در حالت خطی و ثابت باقی نمی‌ماند. برای نمونه، در نوار قلب، نوسانات طبیعی نشانه حیات است و خط صاف به معنای توقف کامل فعالیت قلب. بنابراین، اساس مدیریت در همه ابعاد، حرکت هوشمندانه در این قوس‌های صعودی و نزولی است.

این موضوع نشان می‌دهد نظام هستی، نظامی هوشمند، فرآیندی، شبکه‌ای و پویاست. هر فرد نیز جزئی از این نظام است و در سازمان‌ها و کسب‌وکارها نیز همین اصل برقرار است. در صورتی که اعضای سازمان خود را در چارچوب کلی آن ببینند، سازمان به‌درستی حرکت خواهد کرد؛ در غیر این صورت، سازمان دچار پراکندگی می‌شود.

بُعد روان‌شناختی

از منظر روان‌شناسی نیز باید بررسی کرد که آیا سمت راست مغز فرد فعال‌تر است یا سمت چپ، یا آن‌که تعادل میان هر دو بخش وجود دارد. در این زمینه مطالعه کتاب «ذهن کامل نو» نوشته دنیل پینک با ترجمه امیررضا رحیمی توصیه می‌شود.

توانمندی‌ها

توانمندی را می‌توان حاصل ضرب استعداد در سرمایه‌گذاری دانست.

• استعداد: روش طبیعی تفکر، احساس یا رفتار فرد.
• سرمایه‌گذاری: زمانی که برای تمرین، پرورش مهارت‌ها و افزایش دانش در همان راستا صرف می‌شود.

برای مثال، یکی از شئون مدیریت توانایی ایجاد فضای صمیمی و گاه طنزآمیز است. اگر فرد فاقد این توانایی باشد اما بخواهد بدون استعداد و تمرین کافی در این زمینه نقش‌آفرینی کند، احتمالاً به نتیجه مطلوب نمی‌رسد. در این زمینه مطالعه کتاب «پنج نقطه قوت برتر خود را بشناسید» نوشته تام راث بسیار مفید است.

انواع هوش

نکته مهم دیگر، آگاهی از نوع هوش غالب در فرد است. برای نمونه، هوش منطقی-ریاضی، هوش جنبشی-حرکتی، هوش فردی یا بین‌فردی و غیره. در این زمینه کتاب هوش‌های هشت‌گانه گاردنر پیشنهاد می‌شود.

ان‌شاءالله در جلسه آینده به سایر موضوعات تکمیلی پرداخته خواهد شد.