مدیریت مسیر حرفه ای – ۸

جلسه ۸ – مدیریت مسیر حرفه ای
دکتر پورمند :
بسم الله الرحمن الرحیم.
جلسه هشتم مدیریت مسیر حرفه ای با عنوان تفکر مسیر شغلی شبکه ای یا تفکر مسیر شغلی نردبانی.
من یه مقداری در این جلسه به صورت خلاصه در ارتباط با این دو مدل ذهنی، یا این دو تفکر صحبت می کنم.
خب در گذشته مسیر شغلی یا مسیر حرفه ای نردبانی بود.یعنی براساس تفکر نردبانی بود.هنوز هم در بسیاری از سازمانها و هم چنین اشخاص این تفکر وجود داره.
اما در دنیای کسب و کار امروز، مخصوصا با توسعه شبکه ها، این تفکر مسیر شغلی نردبانی به تدریج منسوخ شده و یا به طور کامل در حال منسوخ شدنه و مسیر شغلی شبکه ای در حال جایگزین شدنه.
برای اینکه آشنا بشیم که تفکر نردبانی و تفکر شبکه ای چیه با چند گزاره با چند مثال بحث خودمون رو ادامه میدیم.
خب این گزاره ای که من میخواهم عرض کنم این جمله ای که من میخوام عرض کنم تفکر نردبانی است میگه :
“من از نردبان شرکت بالا یا پایین میروم.رییس من پاسخ همه سوالات را میداند.”
اما تفکر شبکه ای میگه “من می توانم غیر از حرکت به سمت بالا و پایین و حرکت عمودی به سمت جانبی و یا حرکت افقی هم داشته باشم. پس من و همکارانم باید از همه چیز درک درستی داشته باشیم.”
یه جمله دیگه، “من زمان بیشتری را در شرکت میمانم.بنابراین دریافتی و پاداش بیشتری خواهم داشت.”
این میشه تفکر نردبانی.
اما تفکر شبکهای چیه؟
میگه” وقتی من یادگیری، همکاری و اجرا را بهبود دهم، پاداش بیشتری خواهم گرفت.”
یعنی در تفکر نردبانی صرف حضور فیزیکی هست، فارغ از هر نتیجه ای هست .
در اینجا اصلا بحث حضور فیزیکی یا عدم حضور فیزیکی نیست.در اینجا یادگیری، همکاری و بهبود بخشیدن به اجراست.
خب یک جمله ی دیگر که این تفکر و این جمله بر اساس تفکر نردبانی میگه” شرکت مسئول موفقیت های خودش است”.
یعنی در واقع سهم خودش رو از شرکت جدا میکنه.
شرکت رو یک مجموعه جدا از خودش میبینه، خودش رو جزیی از شرکت نمیبینه در تفکر نردبانی، اما در تفکر شبکه ای ،اشاره میکنه میگه “من و همکارانم مسئول موفقیت های سازمان هستیم.”
یعنی تمام اتفاقاتی که در یک سازمان یا در یک حرفه یا در یک کسب و کار میافته، همه با همدیگه در این موفقیت یا عدم موفقیت شریک هستیم.
من در همین جا یک مثالی رو عرض بکنم.
مخصوصا در بازار ایران، در حرفه های مختلف در گذشته به این شکل بود که اگر برای مثال در بازار فرش فروش ها، در بازار طلافروشان، هر محصول و کالایی که میشه گفت الان امروز بهش میگن بورس اون کالا، هر کدوم اینها که وجود داشت ،اگر اون مجموعه و دیگران که کسب و کار داشتن، اگر میدیدن یک نفر در بازار دچار مشکل شده ،حتما همه کمک میکردند که اون نجات پیدا کنه.
چرا این کار رو انجام میدهند؟
این غیر از جنبه های انسان دوستانه، جنبه ی کسب و کاری دارد.
اگر شما در یک بازاری، اگر یک نفر از صاحبان کسب و کار دچار مشکل بشه و مسئلهاش حل نشه، احتمالا بقیه هم دچار این مشکل میشوند.
این در واقع یه جورایی میشه گفت که تفکر شبکهای هست.
اما مثلا در یک سازمان، اگر یک مدیری یک همکاری، اگر دچار مشکل بشه و برای دیگران این اهمیت نداشته باشه، این میشه تفکر نردبانی و نمیدونند که عدم موفقیت دیگران به تدریج میرسه به عدم موفقیت ما.
انشاء الله در جلسه بعد من یه چند تا گزاره ای رو یا یه جملاتی رو خواهم گفت در ارتباط با تفکر نردبانی و تفکر شبکهای و ببینیم می تونیم تشخیص بدهیم که این جمله مربوط به تفکر شبکهای یا تفکر نردبانی است. خیلی متشکرم.
تحلیل جلسه ۸ – مدیریت مسیر حرفه ای
دکتر پورمند در جلسه هشتم دوره «مدیریت مسیر حرفهای»، با نگاهی مقایسهای به دو مدل ذهنی رایج یعنی تفکر نردبانی و تفکر شبکهای، تلاش میکند مخاطب را با تحولی بنیادین در نگرش به مسیر حرفهای آشنا سازد. در این تحلیل، به بررسی دقیق محتوای این جلسه، مفاهیم کلیدی مطرحشده، و کاربردهای آن در توسعه مسیر شغلی پرداختهایم.
در این جلسه، دکتر پورمند به مقایسه دو مدل ذهنی رایج در مدیریت مسیر شغلی میپردازد:
الف) تفکر نردبانی (Ladder Thinking)
- ریشهدار در ساختارهای سنتی سازمانی.
- بر مبنای سلسلهمراتب، رشد عمودی (پلهپله) و اطاعت از بالا به پایین.
- مفروضات رایج در این تفکر:
- موفقیت با ماندن در شرکت و بالا رفتن از نردبان سلسلهمراتب
حاصل میشود. - مدیر بالا دستی همهچیزدان است.
- سازمان مسئول موفقیت من است، نه من.
- موفقیت با ماندن در شرکت و بالا رفتن از نردبان سلسلهمراتب
ب) تفکر شبکهای (Lattice Thinking)
- متناسب با واقعیتهای دنیای امروز، بهویژه اقتصاد دانشبنیان و همکاریمحور.
- رشد حرفهای بهصورت افقی، مورب یا چندبعدی ممکن است.
- یادگیری مستمر، همکاری مؤثر و مسئولیتپذیری فردی/گروهی مهمتر از جایگاه سازمانی است.
- مفروضات این تفکر:
- پاداش با یادگیری، همکاری و اجرای مؤثر افزایش مییابد.
- موفقیت من و سازمان مشترک است.
- حرکت شغلی میتواند جانبی، پروژهای یا حتی مشارکتی باشد، نه صرفاً عمودی.
۲. نکات کلیدی و تحلیلی
تطابق با واقعیت سازمانهای مدرن
تفکر شبکهای با محیطهای چابک، دانشمحور و تیمی سازگارتر است. در مقابل، تفکر نردبانی بیشتر در ساختارهای بوروکراتیک یا سنتی دیده میشود.
تغییر نقش فرد از «تابع» به «شریک»
در تفکر نردبانی، فرد در نقش «کارمند» باقی میماند. اما در تفکر شبکهای، فرد خود را شریک سازمان میداند، حتی اگر رسماً سهامدار نباشد.
تأکید بر یادگیری و مشارکت
در مدل شبکهای، توسعه مسیر حرفهای نیازمند یادگیری، شبکهسازی، خلق ارزش مشترک و «حضور مؤثر» است، نه صرفاً «حضور فیزیکی».
مثال بازار سنتی (فرش، طلا)
دکتر پورمند با اشاره به همیاری سنتی بازاریها در ایران، همسرنوشتی صنفی را نشانهای از تفکر شبکهای دانست که بر بقا و رونق مشترک تأکید دارد. اگر یکی زمین بخورد، کل سیستم آسیب میبیند.
۳. کاربرد برای مخاطب حرفهای
برای افراد در حال توسعه مسیر شغلی یا مدیران منابع انسانی، این جلسه پیام مهمی دارد:
“اگر همچنان منتظرید نردبانی برایتان گذاشته شود، شاید دیگر هیچوقت از زمین بلند نشوید. شما باید شبکه بسازید، نه نردبان.”
جمعبندی
جلسه هشتم دوره «مدیریت مسیر حرفهای» با تمرکز بر دو الگوی ذهنی متفاوت در توسعه شغلی، دریچهای نو به روی مخاطب میگشاید. تفکر نردبانی که ریشه در ساختارهای قدیمی و سلسلهمراتبی دارد، دیگر پاسخگوی نیازهای دنیای متغیر امروز نیست. در مقابل، تفکر شبکهای با تأکید بر یادگیری، همکاری، مسئولیتپذیری و حرکت چندبعدی در مسیر حرفهای، پاسخی منعطفتر و واقعگرایانهتر به پیچیدگیهای محیط کاری مدرن ارائه میدهد.
دکتر پورمند با استفاده از مثالهای ملموس، نهتنها تفاوت این دو تفکر را برای مخاطب روشن میسازد، بلکه ضرورت تغییر نگرش در مواجهه با توسعه حرفهای را نیز بهخوبی برجسته میکند. این جلسه یادآور آن است که در مسیر موفقیت شغلی، صرفاً بالا رفتن از نردبان کافی نیست، بلکه ساختن پیوندهای مؤثر، یادگیری مداوم و شراکت در موفقیت جمعی، عناصر کلیدی رشد پایدار و معنادار هستند.
مطالب مرتبط

مدیریت مسیر حرفه ای – ۱۵
۱۹ مهر ۱۴۰۴
مدیریت مسیر حرفه ای – ۱۴
۱۹ مهر ۱۴۰۴
مدیریت مسیر حرفه ای – ۱۳
۲۴ شهریور ۱۴۰۴
مدیریت مسیر حرفه ای – ۱۲
۸ شهریور ۱۴۰۴
مدیریت مسیر حرفه ای – ۱۱
۵ شهریور ۱۴۰۴
مدیریت مسیر حرفه ای – ۱۰
۵ شهریور ۱۴۰۴
