مدیریت مسیر حرفه ای – ۱۵
جلسه ۱۴- مدیریت مسیر حرفه‌ای
بسم الله الرحمن الرحیم.
جلسه چهاردهم مدیریت مسیر حرفه‌ای را خدمت دوستان عزیز تقدیم می‌کنیم.
در جلسه قبل در ارتباط با شناخت خود صحبت کردم و عرض کردم که برای شناخت، سه منبع در اختیار داریم: یکی خودتان، دیگری همکاران، دوستان و خانواده‌تان و سوم ابزارهای رسمی ارزیابی. در جلسه قبل در مورد منبع اول یعنی «خود» و شناختی که از خود دارید صحبت شد. در این جلسه به صورت خلاصه در خصوص منبع دوم یعنی «دیگران» قدری توضیح می‌دهم.
معمولاً بیان حقیقت توسط دیگران و نیز شنیدن و گوش سپردن به آن، قدری طولانی است و باید با دقت انجام شود. مردمی که شما را بهتر می‌شناسند اغلب تبدیل به منابع ارزشمند اطلاعات در مورد شما می‌شوند. ما باید فرض کنیم که مردم به‌منزله‌ی هیئت‌مدیره‌ی ما هستند و با کمک آنان و فعالیت‌هایشان، دانش ما ساخته می‌شود.
باید از دیگران بپرسید که: شهرت من در شرکت یا کسب‌وکار یا محل کارم چیست؟ به چه چیزهایی مشهور هستم؟ با پنج یا شش نفر از دوستان خود مصاحبه کنید، از آنان خواهش کنید که چهار کلمه یا چند جمله برای توصیف شما بگویند؛ بپرسید نیروی محرکه‌ی من در کار چیست؟ همچنین می‌توانید از چند نفر دعوت کنید تا درباره‌ی شما مطالبی بنویسند.
مجموعه‌هایی از افراد را باید انتخاب کرد؛ برای مثال یک همکار هم‌تراز، سرپرست، عضو خانواده، هم‌دانشگاهی، دوست اجتماعی، شریک زندگی و سایر موارد. اگر این نظرسنجی در قالب فرمت مشخصی باشد بهتر است.
برای نمونه پرسش‌هایی از این قبیل مطرح شود:
- چه کارهایی برای من ایده‌آل است؟
- چه چیزی بیش از همه مرا راضی و هیجان‌زده می‌کند؟
- از چه کاری باید دوری کنم و چرا؟
- چه مشکلی دارم که باید آن را ببینم و برطرف کنم؟
- برای دستیابی به موقعیت بیشتر چه جنبه‌هایی از خود را باید تغییر دهم؟
- چه جنبه‌هایی را نباید تغییر دهم؟
در نهایت باید همه‌ی پاسخ‌ها جمع‌آوری و مضامین مشترک استخراج شود. این مضامین سرنخ‌هایی از علائق، ارزش‌ها و مهارت‌های شما را فراهم می‌آورند. البته لازم است از همه‌ی کسانی که در شناخت خود مشارکت داشتند، به خاطر صداقت و توجه دقیقشان قدردانی و تشکر کنید.
و در پرانتز عرض کنم که داشتن روحیه‌ی طلبکاری اصلاً روحیه‌ی خوبی نیست؛ چنین روحیه‌ای باعث می‌شود که ما نتوانیم در زندگی اجتماعی، فردی، خانوادگی و حرفه‌ای خود توسعه پیدا کنیم.
ان‌شاءالله موفق باشید.
تحلیل جلسه ۱۴- مدیریت مسیر حرفه‌ای
۱. چارچوب محوری جلسه
تمرکز اصلی جلسه چهاردهم بر شناخت از طریق دیگران است. پس از اینکه در جلسات قبل منبع اول یعنی «خودشناسی فردی» مطرح شد، این جلسه به بررسی منبع دوم یعنی بازخورد و شناخت از اطرافیان اختصاص دارد.
دکتر پورمند تأکید دارد که نگاه دیگران می‌تواند همانند یک هیئت‌مدیره برای فرد عمل کند و دیدگاه آنان مکملی برای خودشناسی باشد.
۲. مفاهیم کلیدی جلسه
الف) اهمیت بازخورد دیگران
- کسانی که ما را بهتر می‌شناسند، منابع ارزشمندی از اطلاعات درباره‌ی شخصیت و توانمندی‌های ما هستند.
- گوش دادن دقیق و بدون پیش‌داوری به نظرات دیگران ضروری است.
ب) روش‌های پیشنهادی
- مصاحبه با پنج یا شش نفر از دوستان یا همکاران و درخواست چند جمله یا کلمه برای توصیف فرد.
- طرح پرسش‌های مشخص مانند:
- شهرت من در محیط کار چیست؟
- چه کارهایی برای من ایده‌آل است؟
- چه چیزی مرا هیجان‌زده می‌کند؟
- چه مشکلاتی دارم که باید رفع کنم؟
- چه جنبه‌هایی را باید تغییر دهم و کدام را نباید تغییر بدهم؟
- انتخاب افراد متنوع: همکار، سرپرست، خانواده، دوستان، شریک زندگی، هم‌دانشگاهی.
ج) استخراج مضامین مشترک
- جمع‌آوری پاسخ‌ها و شناسایی الگوها و مضامین مشترک برای دستیابی به سرنخ‌هایی از علائق، ارزش‌ها و مهارت‌ها.
د) جنبه اخلاقی
- پرهیز از روحیه‌ی طلبکاری به‌عنوان مانعی برای رشد فردی، اجتماعی و حرفه‌ای.
۳. نکات تحلیلی مهم
- ضرورت تکمیل خودشناسی با نگاه دیگران: تنها شناخت درونی کافی نیست؛ بازخورد بیرونی زاویه دید تازه‌ای ایجاد می‌کند.
- ساختارمند کردن فرایند: بهتر است نظرسنجی یا پرسش‌نامه‌ای استاندارد طراحی شود تا پاسخ‌ها قابل مقایسه و تحلیل باشند.
- توسعه‌ی مهارت شنیدن: پذیرش صادقانه بازخورد، مستلزم کنار گذاشتن پیش‌داوری و داشتن فروتنی است.
- تأکید بر قدردانی: تشکر از مشارکت‌کنندگان، اعتماد آنان را افزایش می‌دهد و استمرار بازخورد را ممکن می‌سازد.
- بعد اخلاقی: روحیه‌ی طلبکاری به‌عنوان یک ضد ارزش معرفی می‌شود که مانع توسعه فردی و حرفه‌ای است.
۴. توصیه‌های عملی برای مدیران و کارکنان
- مدیران: فضای باز برای بازخورد متقابل ایجاد کنند، فرم‌های استاندارد ارزیابی طراحی کنند و کارکنان را به استفاده از بازخورد سازنده ترغیب کنند.
- کارکنان: فعالانه بازخورد بگیرند، بدون موضع‌گیری گوش دهند، و الگوهای مشترک را جدی بگیرند.
- سازمان‌ها: فرهنگ سازمانی را طوری شکل دهند که گفت‌وگوهای بازخوردی بخشی از روال طبیعی باشد.
۵. جمع‌بندی
جلسه چهاردهم با تدریس دکتر پورمند بر اهمیت «شناخت از نگاه دیگران» تأکید دارد. بازخورد دیگران به‌عنوان مکمل خودشناسی عمل می‌کند و استخراج مضامین مشترک از این بازخوردها ابزاری عملی برای کشف علائق، ارزش‌ها و مهارت‌ها است.
این جلسه علاوه بر بعد آموزشی، پیام اخلاقی نیز دارد: پرهیز از روحیه‌ی طلبکاری شرط اساسی رشد فردی و حرفه‌ای است.
