سیلیس
سیلیس چیست؟
سیلیسیم دیاکسید یا سیلیکا يا سيليس با فرمول شیمیایی SiO۲ فراوانترین ترکیب اکسیدی موجود در پوسته زمین است.
در طبیعت بهصورت آزاد یا بهصورت ترکیب با سایر اکسیدها وجود دارد.
به عنوان دومين عنصر فراوان در پوسته زمين با فراواني ۲۵% مي باشد.
غيرفلزي است سخت به رنگ بيرنگ تا سفيد رنگ و يا خاكستري تيره با نماد Si ، عدد اتمي ۱۴، وزن اتمي ۰۸۵/۲۸، وزن مخصوص ۳۳/۲ گرم بر سانتي متر مکعب، سختي۷ در مقياس موس، رنگه خاکه سفيد، فاقد کليواژ ، نقطه جوش ۲۳۵۵ درجه سانتيگراد درجه سانتي گراد و نقطه ذوب ۱۴۱۰ درجه سانتي گراد.
جزء اصلی ماسه سنگ و ماسه سيليسي، كوارتز و كوارتزيت، بلور كريستال، تريپلي و نواكوليت، مصنوعي و سيليكون شيميايي، کانی های رسی، گرانيت، سنگ چماق و دياتوميت می باشد.
بیشتر سیلیسیمی که به صورت تجاری کاربرد دارد بدون هیچ گونه جداسازی مورد بهره برداری قرار میگیرد و خیلی کم بر روی ترکیب طبیعی آن فراوری صورت میگیرد.
بیشتر سیلیسیم آزاد در صنعتهای پالایش فولاد، ریخته گری آلومینیم و بسیاری صنعتهای حساس شیمی (مانند نوع دودی) کاربرد دارد. کمتر از ۱۰ درصد سیلیسیم در ساخت نیمه رساناها به کار میرود. این سیلیسیم که بسیار پالوده شده (درجهٔ خلوص بالا دارد) شاید مهم ترین نقش را در اقتصاد دنیا داشته باشد چون صنعت الکترونیک، ساخت تراشههای مدار و درنتیجه ساخت بیشتر رایانهها وابسته به آن است.
سیلیسیم در زیست شناسی هم عنصری بسیار مهم است هرچند که به نظر میرسد اندازههای بسیار کمی از آن در بدن جانوران مورد نیاز باشد. بسیاری از گونههای اسفنجهای دریایی برای ساختار بدنشان نیازمند سیلیسیم اند همچنین سیلیسیم و سیلیسیک اسید در سوخت و ساز بدن گیاهان بویژه بسیاری از علفها نقشی حیاتی دارند.
شکل های سیلیس در طبیعت
کوارتز یکی از پلیمورفهای سیلیس است. این فاز در فشار و درجه حرارت معمولی پایدار است. به همین دلیل در طبیعت بیشتر بهصورت کوارتز یافت میشود. کانی کوارتز از سختی بسیار بالایی برخوردار است.
ماسه و ماسهسنگ
ماسهها و ماسهسنگها از انواع کوارتز رسوبی هستند که بهصورت طبیعی خرد شدهاند. در ماسهسنگ، دانههای ماسه بهوسیله ذرات آهک، رس، اکسید آهن یا سایر مواد به یکدیگر چسبیدهاند.
فلینت
فلینت از انواع سیلیسهایت و از بلورهای بسیار ریز کوارتز، آب، کربنات کلسیم و مواد آلی تشکیل شدهاست. رنگ فلینت قهوهای روشن، خاکستری یا سیاه است که در اثر حرارت و سوختن مواد آلی، به رنگ سفید در میآید. این شکل از حلشدن اسکلت سیلیسی جانوران اسفنجی در آب دریاها و سپس تهنشینی در بستر دریا بهوجود آمدهاند.
درجه خلوص سیسلیس
درجه خلوص عبارت است از وجود ناخالصی هایی که داخل سیلیس وجود دارد مثل گرد وغبار و شیشه و پلاستیک داخل بسته های سیلیس. درصد خلوص سنگ سیلیس گروه همدان سیلیکا بالای ۹۵ درصد بوده وتنها با یک بار شست و شوی پس از شارژ سیلیس کافی است تا از راندمان بالای فیلتراسیون شنی اطمینان حاصل کنیم.
مشخصات فیزیکی مورد استفاده در مخزن فیلتراسیون شنی
اندازه های موثر: ۲٫۵ الی ۲۰ میلیمتر
ضریب یکنواختی : ۱٫۳ – ۱٫۷
وزن مخصوص: ۲٫۶۷
سختی موه : هفت (۷)
تراکم : ۱۰۵ – ۱۱۵ پوند در هر فوت مکعب
انواع سایز بندی سیلیس
سایز بندی موجود در فیلتراسیون شنی ها بدین صورت می باشد:
۱٫۵ – ۵ میلیمتر
۳- ۵ میلیمتر
۵- ۸ میلیمتر
۸ – ۱۲ میلیمتر
کاربرد تجاری
این ماده مصارف فراوانی در صنایع دارد که از آن جمله تولید فروسیلیس، شیشه سازی، تولید آجر ماسه آهکی، سرامیک چینی سازی، سرامیک سازی، تولید سدیم، ریختهگری، تولید سایر مواد سیلیسی، لعاب سازی، ریختهگری و نسوز، به عنوان نیمه هادی، پشم شیشه سیلیکات، صنایع الکترونیک، لاستیک و پلاستیک، رنگ سازی، بتونه و چسب فولاد، تصفیه آب، سیمان، سندبلاست، کنترل ساییدگی و خوردگی لولههای آب، پاک کنندههای صنعتی، رنگ و پوشش، شناور سازی کانه، قالب ریختهگری، پایدار سازی پراکسید، چسب سازی و …
کاربرد سیلیس درجه یک
در شیشه سازی، لعاب، صنایع شیمیایی، فرو سیلیس ، پشم شیشه
کاربرد سیلیس درجه دو
در ماسه ریخته گری، ماسه سندبلاست، فیلتراسیون و دیرگدازها
کاربرد سیلیس درجه سه
در آجر ماسه آهکی و آجرسبک، کارخانجات تولید سیمان و بتن سبک وغیره…
کاربرد سیلیس آمورف
نوعی از سیلیس است که ساختار آن در اثر حرارت بالا شکسته و بی شکل میشود و بر خلاف نوع متعارف بلور سیلیس ترد و نرم است.
در صنایع مختلف مانند تولید سیلیکا ژل، افزودنی برای بالا بردن مقاوم بتن، ساخت فیبر نوری، ساخت سیلیکونها و سیلکاتها کاربرد دارد.
برخی از تامین کنندگان سیلیس در سناماین👇
مطالب مرتبط
کاتد مس؛ کاربرد، فرآیند تولید و انواع
۵ خرداد ۱۴۰۰پوکه معدنی و صنعتی
۵ خرداد ۱۴۰۰گندله؛ خواص، مواد اولیه تولید و روش تولید
۵ خرداد ۱۴۰۰پلی یورتان؛ کاربردها و خواص
۴ اسفند ۱۳۹۹کک متالورژی چیست؟
۲۰ بهمن ۱۳۹۹پتاس؛ کاربردها و روش تولید
۲۰ بهمن ۱۳۹۹