پوکه معدنی و صنعتی
پوکه معدنی و صنعتی
پوکه معدنی و صنعتی دو نوع پوکه هستند که در صنعت‌های مختلف مانند ساختمان‌سازی، کشاورزی، صنایع حرارتی و … مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر تا به حال در خصوص این دو نوع پوکه، چیزی نشنیده‌اید یا این که اطلاعات کمی دارید، خواندن ادامه این مقاله برای افزایش اطلاعات را توصیه می‌کنیم.
پوکه معدنی چیست؟
پوکه‌های معدنی‌های از گدازه‌های آتش‌فشان تشکیل می‌شود. این پوکه‌ها به‌نوعی سنگ‌دانه‌های ریزی هستند که بعد از رسیدن به سطح زمین، سرد شده و به شکل متخلخل در می‌آیند. همان شکلی که شما امروزه آن‌ها را مشاهده می‌کنید. محل استخراج این ها فقط در مناطق آتش‌فشانی است.
ویژگی‌های پوکه معدنی
- رنگ آن سفید یا خاکستری مایل به سفید و زرد است.
- نسبت به دیگر مصالح و موادی که در ساخت و ساز به کار می‌روند، سبک وزن بوده و حتی قابلیت قرار گرفتن روی سطح آب را هم دارند.
- درجه سختی و تخلخل بالایی دارند.
- در برابر حرارت و صوت عایق است؛ همچنین می‌تواند تا ۷۶۰ درجه سانتیگراد بدون هیچ گونه آسیبی تحمل کند و از این رو ماده‌ای عایق در برابر آتش سوزی است.
- دوام و مقاومت پوکه معدنی نسبت به دیگر مصالح بالا است و برای همین امروزه به عنوان یک جایگزین مناسب در ساختمان سازی به خصوص ساختمان‌های مقاوم در برابر زلزله استفاده می‌شود.
- شکل‌های ظاهری متفاوت است و از دانه‌های ریز تا سنگ‌دانه‌های درشت با قطر بیش از ۱۰۰ میلیمتر را شامل می‌شود.
- قیمت آن نسبت به دیگر مصالح ساختمان بسیار پایین است.
کاربردهای پوکه معدنی
سبک وزن بودن و هزینه پایین آن باعث شده است که استفاده از این امروزه در صنعت‌های زیر بیشترین کاربرد را داشته باشد:
- استفاده در ساختمان سازی که شامل شیب بندی ساختمان، کف، نما، پوشش لوله و کف آشپزخانه و …
- به عنوان یک نوع عایق حرارتی در موتورخانه و پوشش لوله‌های ساختمانی
- به عنوان عایق صدا در ساختمانی سازی و بین دیوارها
- در صنعت کشاورزی به خاطر خاصیت جذب آب
- در صنعت‌های سدسازی، پل‌سازی و … به خاطر سبک وزن و مقاومت بالا
- رنگرزی پارچه‌ها
- در ساخت بتون برای استفاده در صنعت ساخت و ساز
- ماده فوق العاده در ساخت موزائیک و سنگ‌های ساختمانی
چگونگی تشکیل پوکه معدنی
پوکه معدنی از فعالیت‌های آتش‌فشانی تشکیل می‌شود. پس از اینکه مواد مذاب سرد و گازهای همراه گدازه‌ها خارج شدند، حباب‌هایی روی سطوح این گدازه‌ها تشکیل می‌شود که ساییدگی کوچکی را روی آن‌ها ایجاد می‌کند. حاصل این فعالیت، سنگریزه‌هایی به نام پوکه معدنی است.
پوکه صنعتی چیست؟
نوع دیگری پوکه صنعتی است که کاربرد و ویژگی‌های مخصوص به خود را دارد. ماده اصلی تشکیل دهنده آن، خاک رس است که از انبساط آن در کوره‌های گردان و با حرارت ۱۲۰۰ درجه سانتیگراد سخت شده و به دست می‌آید. شکل ظاهری که به صورت گرد و ناهموار است را می‌توان به دو بخش داخلی و خارجی تقسیم کرد: در بخش خارجی، دانه‌ها دارای خلل و فرج ریز و قهوه‌ای رنگ و در بخش داخلی با بافت سیاه رنگ خارجی هستند.
ویژگی‌های پوکه صنعتی
- دارای وزن کم
- ضریب هدایت حرارتی کم
- عایق صوتی عالی
- مقاوم در برابر آتش سوزی و حرارت بالا
- پایدار شیمیایی
- مقاوم در برابر فاسد شدن
- شکل مناسب در برابر تمامی شرایط
- کاربردپذیر با انواع ملات ها
کاربردهای پوکه صنعتی
- در صنعت ساختمان سازی (شیب بندی بام ساختمان و پرکننده کف)
- ماده اولیه جهت تولید قطعات بتنی و پل‌های غیر بار
- در کشاورزی به عنوان تزئین‌کننده گلدان و زهکشی زیر آن، نگهدارنده ریشه در کشت‌های هیدرولیک و نشاء
- در صنعت‌های داروئی
- تصفیه‌خانه‌های خانگی
مراحل ساخت پوکه صنعتی
- خاک بعد از ورود به خط تولید، توزیع شده و پس از عبور از دروازه مغناطیسی آسیاب می‌شود. سپس خاک مورد نیاز له شده و از یک صفحه مشبک مانند با روزنه‌های ۱۸ میلیمتر عبور می‌کند. در آنجا خاک گل شده و این گل وارد یک مخلوط کن می‌گردد و پس از ورز داده شدن با دو محور چرخ گوشتی، به صورت پلاستیکی در بیاید. سپس برای یکنواخت شدن، از یک آسیاب غلتکی با مجرای ۲ میلیمتری عبور می‌کند و در نهایت از به سمت یک کوره خشک کن هدایت می‌شود.
- در این کوره خشک کن، گل در معرض هوای گرم قرار گرفته تا خشک و ریز شود تا به گندونه های ریز تبدیل شود. حرارت کوره خشک به ۶۰۰ درجه سانتیگراد می‌رسد. این گندونه ها به سمت کوره پخت می‌روند که وسیله حرارت منبسط می‌شوند و به دانه‌های از یک تا بیست میلیمتر متخلخل تبدیل شوند. سپس این دانه‌ها به سمت خنک‌کن‌های ماهواره‌ای می‌روند و پس از قرارگیری بر روی نوارهای خروجی، در محیط آزاد قرار می‌گیرند.
- دانه‌های به دست آمده به سه سایز ۴-۰، ۱۰-۴ و ۲۵-۱۰ میلیمتر تقسیم می‌شوند تا مورد استفاده قرار بگیرند.
تفاوت پوکه صنعتی و معدنی
- وزن پوکه صنعتی در هر متر مکعب حدود ۳۵۰ کیلوگرم ولی پوکه معدنی بین ۷۰۰ تا ۱۱۰۰ کیلوگرم است.
- جذب آب در پوکه صنعتی بین ۱۶ تا ۱۸ درصد است؛ اما پوکه‌های معدنی قابلیت جذب آب تا ۷۰ درصد را دارند.
- قابلیت فشرده سازی در پوکه معدنی نسبت به پوکه صنعتی بیشتر است.
- عمر مفید پوکه معدنی ۲۰ سال و پوکه صنعتی ۵۰ سال است.
