ورق فولادی

امروزه از ورق های فولادی در بسیاری از صنایع استفاده می شود. ورق فولادی در حقیقت آلیاژی تهیه شده از آهن و دیگر عنصر هاست که به روش های مختلفی تهیه شده و نام گذاری متفاوتی نیز دارد. در ادامه مطلب برای آشنایی بیشتر با ورقه های فولادی با ما همراه باشید.

ورق فولادی چیست ؟

ورق فولادی در حقیقت یک نوع ورق فلزی با سطح کاملا مسطح است. این ورقه فولادی معمولا از نوردهای گرم و یا پیلت تهیه می شوند.یکی از مزیت های بزرگی که می توان برای ورق های فولادی ذکر کرد، امکان کلاف شدن و رول شدن آن است که به همین صورت نیز به کارخانه ها ارائه می شود و نسبت به ورقه های برشی و تکه ای طرفدار بیشتری دارد.
ورق های فولادی انواع مختلفی دارند که بر اساس روشی که تهیه و تولید می شوند و مواد خامی که برای تولید آن ها مورد استفاده قرار می گیرد، نام گذاری می شوند.

استانداردهای ورق فولادی 

ورقه فولادی امروزه بر اساس استاندارد کشورهای آلمان، آمریکا و روسیه تهیه و عرضه می شوند که به آن می پردازیم. نخست استاندارد DIN آلمان است که در واقع متداول ترین استاندارد برای ورق فولادی در کشور ایران به شمار می رود. دوم استاندارد ASTM آمریکا و در نهایت نیز استاندار روسیه که کم تر از دو استاندارد قبلی برای تولید ورقه های فولادی مورد استفاده قرار می گیرد. ورقه های فولادی درصد کربن متفاوتی دارند که همین امر سبب شده است تا خواص متفاوتی داشته باشند و نام گذاری مخصوصی به آن ها تعلق گیرد.

انواع ورق های فولادی

در این جا به بررسی انواع مختلف ورق های فولادی می پردازیم و با ویژگی های آن ها بیشتر آشنا خواهیم شد.

ورق های گرم (سیاه)
ورق های سرد (روغنی)
سفید (گالوانیزه)
رنگی
اسید شوئی
ورق کرکره
تین پلیت
ورق قلع اندود

ورق های فولادی گرم و سرد

اصطلاحا نورد سرد یکی از روش‌هایی است که برای ساخت ورق فولادی مورد استفاده قرار می گیرد و فر آیند چندان دشواری ندارد. در این جا شمش آهنی که قرار است به ورقه فولاد مبدل شود، بین دو نورد چرخنده که بالا و پایین آن هستند قرار می گیرد و با اعمال فشار از سوی آن ها و حرکت مداوم دو نورد بالا و پایین شروع به تغییر شکل دادن می کند. لازم به ذکر است که قبل از شروع این فرآیند باید شمش آهنی را اسید شویی کرد تا اگر لایه اکسید شده ای در سطح آن باشد کاملا پاکسازی شود. ورق های فولادی که توسط نورد سرد تولید می شوند معمولا از کیفیت بالاتری نسبت به ورق های فولادی تولید شده به روش نورد گرم برخوردار هستند. ورق فولادی سفید نتیجه این فرآیند می باشد.

ورق های فولادی نورد گرم بر خلاف روش قبلی با استفاده از حرارت حدود ۱۴۰۰ درجه فارنهایت، تغییر شکل داده شده و فرم دهی آن ها صورت می گیرد. در زبان لاتینی به این دسته از ورق های فولادی هات رول پلیت و یا هات رول کویل هم می گویند. ورق فولادی که به این روش تهیه می شود ضخامتی بین ۱٫۱۶ تا ۵٫۱۶ اینچ دارند و اگر ضخامت آن ها از ۶ اینچ بیشتر شود پلیت نامیده می شوند. ورق های سیاه و ورق های گالوانیزه به ورقه فولادی تولید شده از طریق این روش گفته می شود.

ورق های فولادی اسیدشویی، گالوانیزه، رنگی و کرکره

اسیدشویی فرآیندی است که ناخالصی ها و چربی هایی که روی ورق سیاه فولاد که همان طور که گفتیم از طریق روش نورد گرم تولید شده اند، زدوده می شود. ماده ای که در اسیدشویی مورد استفاده قرار می گیرد اسید کلریدریک است. بعد از انجام اسیدشویی سطح فلز تمیز تر و براق تر به نظر می رسد و حتی کمی از لحاظ ظاهری به ورق روغنی شبیه می شود.

ورق گالوانیزه نیز از ورق فولادی تولید شده به روش نورد سرد تهیه می شود. برای تولید ورقه گالوانیزه در مدت زمان طولانی چندین میکرون فلز روی را بر روی آن می پاشند تا مقاومت بیشتری در مقابل زنگ زدگی داشته باشد. لازم است بدانید که طی این فرآیند یک عمل الکتروشیمیایی ما بین آهن و روی اتفاق می افتد، به طوری که آهن به عنوان کاتد و روی به عنوان آند عمل می کند. به همین دلیل حتی اگر روی سطح ورق های فولادی گالوانیزه شده شیار یا خراشی ایجاد شود، باز هم زنگ نمی زند. این دسته از ورق ها را در رنگ های مختلف تولید می کنند و به دلیل استحکام و مقاومت از آن در نمای سالن ها و پوشش کانکس ها استفاده می کنند.

ورق کرکره در واقع همان ورق گالوانیزه شده یا ورق رنگی آن است که طرح متفاوتی دارد. در حقیقت از لحاظ ضخامت و طول و عرض کاملا به یکدیگر شبیه هستند. تنها وجه تمایز را می توان قیمت آن دانست و مشخص است که ورق های رنگی و کرکره ای قیمت بالاتری را نسبت به نوع ساده آن دارند.

ورق های تین پلیت یا قلع اندود

ورق های تین پلیت ضخامتی در حدود ۰٫۱۶ تا ۰٫۴۵میلی متر دارند. و نسبت به انواع قبلی ظریف تر هستند. از این دسته از ورق های فولادی جهت بسته بندی مواد غذایی تاریخ مصرف دار، مانند انواع کنسروها، چای، مواد غذایی و روغن های نباتی استفاده می شود. به جهت محافظت از مواد غذایی یک لایه قلع روی ورق های سرد کشیده شده است.

ورق قلع اندود شباهت زیادی به ورق تین پلیت دارد و از طریق فرآیند نورد گرم یا ورق سیاه تولید می شود. قبل از فرآیند نورد گرم بررای این که به ضخامت دلخواه در این دسته از ورق های فولادی برسند از شیوه نورد سرد استفاده می کنند و سپس با قلع یا کروم روی آن ها پوششی ایجاد کرده تا محافظ برای مواد غذایی یا دیگر مواد خوراکی یا غیر خوراکی باشد.