پنج شرکت بزرگ تولیدکننده مس در جهان
پنج شرکت بزرگ تولیدکننده مس در جهان شرکتهای کودلکو، بی.اچ.پی، گلنکور، فریپورت-مکموران و ساترن کوپر میباشند:
بی.اچ.پی:
بی.اچ .پی یک شرکت استرالیایی چندملیتی در حوزه صنایع شیمیایی و معدنی است که بزرگترین شرکت معادن و فلزات جهان محسوب م یشود. این شرکت در زمین ه استخراج سنگآهن و زغالسنگ، تولید و فروش آلومینیوم، فولاد، منگنز و اورانیوم، الماس، طلا و نقره، همچنین تولید و عرضه فرآورده های نفتی فعالیت میکند. این شرکت در سالهای اخیر بر حوزه اکتشافات مس و نیکل تمرکز نموده است و در سال ۲۰۲۲ با تولید ۱,۵۷۴ هزار تن مس بزرگترین تولیدکننده مس بوده است.
کودلکو:
کودلکو با هفت مجتمع ۱,۶۱۸ هزار تن مس را تولید می نمایند. کودلکو سهام دو شرکت ال ابرا ( ۴۹ درصد مالکیت) و شرکت آنگلو آمریکن ( ۲۰ درصد مالکیت) را دارد که سهم کودلکو از آنها جمعاً ۱۰۹ هزار تن (معادل ۶ درصد کل تولید) میباشد. تولید این شرکت به علت کاهش عیار و افزایش عمق معادن، کاهشی است. کودلکو برای حفظ ظرفیت عملی ، تولید پروژه هایی را تحت عنوان پروژه های ساختاری کلید زد. اجرای این پروژه ها موجب ۱۸ میلیارد دلار بدهی در ساختار مالی شرکت شد. باتوجه به اینکه این پروژه ها پیشرفت مناسبی نداشته اند، خطر ناتوانی در بازپرداخت دیون (ریسک ورشکستگی)، کودلکو را تهدید میکند.
گلنکور:
شرکت بریتانیایی-سوئیسی چندملیتی در صنایع معدنی و معاملات کامودیتی میباشد . گلنکور بزرگترین شرکت کامودیتی از نظر درآمد در جهان به شمار می آید و توانست د ر سال ۲۰۱۳ در فهرست فورچون ۵۰۰ در رتبه ۱۲ از بزرگترین شرکتهای جهان قرار گیرد. این شرکت در سال ۲۰۱۳ شرکت اکستراتا، که یکی از بزرگترین شرکتهای معدنی جهان است را خریداری نمود، سپس اکستراتا منحل شده و داراییهای آن در گلنکور ادغام گردید. هم اکنون گلنکور به عنوان یکی از بزرگترین شرکتهای استخراج معادن جهان شناخته می شود.
فریپورت-مکموران:
فریپورت-مکموران، شرکت استخراج معادن و فلزات آمریکایی است، که در زمینه تولید مس، طلا، نقره، سنگ معدن و مولیبدن فعالیت می نماید و به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان مس و طلا در جهان شناخته میشود.
شرکت ساترن کوپر:
ساترن کوپر شرکت استخراج معادن مکزیکی است، که در زمینه تولید مس، مولیبدن، روی و نقره فعالیت می کند. اکثریت سهام این شرکت در اختیار گروپو مکزیکو می باشد و بخشی از سهام آن نیز در بازار بورس نیویورک معامله می شود.
وضعیت تولید مس در ایران
براساس مطالعات ایمیدرو ، ایران با در اختیار داشتن ۴۳ میلیون تن ذخیره مس (معادل ۴ درصد ذخایر مس جهان) در رتبه هفتم در جهان قرار داشته است که از این مقدار ۲۰ میلیون تن آن قابل استخراج میباشد.
با اکتشافات جدید مس محتوای کشور ر به ۵۴ میلیون تن افزایش و رتبه جهانی آن به جایگاه پنجم رسیده است. نرخ بهره برداری از ذخایر کشور در صنعت مس پایین تر از عرف جهانی و حدود یک سوم میانگین جهان است.
اگر چه ۴ درصد از ذخایر مس جهان در ایران واقع شده است، اما تولید معدنی کشور تنها حدود ۱٫۵ درصد از تولید معدنی جهان است. نرخ بهر ه برداری ایران از ذخایر مس ایران در سال ۱۴۰۰ حدود ۰٫۸ درصد بوده است.
به طور میانگین در دهه ۷۰ به مقدار ۵۹ میلیون دلار، دهه ۸۰ به مقدار ۲۴۷ میلیون دلار و دهه ۹۰ به مقدار ۴۵۰ میلیون دلار ارزش خالص دارایی های سرمایه ای معادن مختلف افزایش یافته است. معادن مس در دهه ۷۰ به میزان ۴ % سرمایه گذاریها، در دهه ۸۰
به میزان ۷ % و در دهه ۹۰ به میزان ۱۶ % سرمایه گذاری های معدنی را به خود اختصاص داده اند که به نظر می رسد سرمایه گذاری در صنعت مس نسبت به سایر صنایع معدنی رشد چشمگیری داشته است . اما با توجه به حجم ذخایر نیازمند سرمایه گذاری بیشتری است.
بر اساس داده های مرکز پژوهشهای مجلس و ایمیدرو در سال ۱۴۰۱ ، تولید کنسانتره معاد ل ۱۲۲۱ هزار تن و تولید کاتد ۳۰۰ هزار تن بوده است و به طور میانگین نسبت تولید کنسانتره به کاتد حدود ۴٫۳۵ است که معادل عیار ۲۳درصدی کنسانتره میباشد.
درصورتی که عیار کنسانتره ۲۳ درصد فرض شود و همچنین کلیه کاتد تولیدی از فرایند پیرومتالورژی در نظر گرفته شود بین سالهای ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۸ بالادست زنجیره ارزش مس در بخش استخراج و تغلیظ نسبت به ذوب و پالایش توسعه بیشتری داشته است.
بر اساس پایگاه داده وزارت صنعت معدن و تجارت تعداد ۳۱ واحد صنعتی در حوزه تولید مس کاتد فعال هستند که مجموعاً ظرفیت ذوب و پالایش ۳۳۷,۹۳۷ تن مس در کشور موجود می باشد. مجتمع سرچشمه با ۲۵۲,۰۰۰ تن ظرفیت (معادل ۷۴٫۶ درصد) و
شرکت بابک مس ایرانیان با ۵۰,۰۰۰ هزار تن ظرفیت (معادل ۱۴٫۸ درصد) مجموعاً ۸۹٫۴ درصد ظرفیت تولید مس کاتد کشور را به خود اختصاص داده اند .
منبع : شرکت سرمایه گذاری گروه مالی کیمیا مس ایرانیان
